همزمان با روز جهانی زن روستایی؛ نخستین همایش ملی نقش‌آفرینی زنان روستایی و عشایری در توسعه پایدار امروز 23 مهر در تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار روابط عمومی و اموربین الملل شرکت مادر تخصصی؛ به منظور بزرگداشت روز جهانی زن روستایی و ارج نهادن به جایگاه و نقش زنان روستایی و عشایری کشورمان نخستین همایش ملی"نقش‌آفرینی زنان روستایی و عشایری در توسعه پایدار" با حضور نماینده فائو در ایران، وزیر جهاد کشاورزی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و مسئولان مرتبط حوزه عشایر و روستایی در وزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه ها 23 مهر برابر 15 اکتبر، روز جهانی زن روستایی برگزار شد.
محمود حجتی؛ وزیر جهاد کشاورزی در این مراسم که به مناسبت روز جهانی زنان روستایی و عشایری برگزار شد با اشاره به اینکه زنان نقش مؤثری در افزایش ارزش افزوده، افزایش بهره وری و تأمین معیشت خانواده های روستایی و عشایری دارند گفت: توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و بسته بندی محصولات در روستاها می تواند در ایجاد اشتغال و افزایش درآمد روستاییان مؤثر باشد و زنان روستایی در این زمینه اقدامات زیادی داشتند.
وی افزود:هیچ دلیلی ندارد که محصولات کشاورزی به صورت خام و فله ای به بازار عرضه شود چراکه مثلا محصولی که می تواند به صورت بسته بندی عرضه شود فله ای وارد بازار می شود.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: برنامه ریزی های زیادی در بخش توسعه صنایع بسته بندی و صنایع تبدیلی و تکمیلی انجام شده و قرار است با همکاری زنان روستایی این برنامه ها محقق شود.
حجتی افزود: کشاورزی خانوادگی در کشورهای اروپایی و امریکایی مورد حمایت و توجه است و در کشور ما نیز باید به آداب و سنن فرهنگی و تاریخی خودمان ارزش دهیم.
وی تصریح کرد: متأسفانه بسیاری از آداب و ارزش های فرهنگی و تاریخی خود را به علت نوگرایی هایی کاذب از دست دادیم که باید برای تقویت ظرفیت ها و ارزش ها آنها را احیا کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: امروز در کشورهای اروپایی و امریکایی شاهدیم که کشاورزی نسل به نسل منتقل می شود و تمام فرزندان خانواده در واحد تولیدی کشاورزی حضور دارند و زنان نقش زیادی در تعادل و هماهنگی و همکاری دارند درست همانطور که زنان روستایی و عشایری کشورمان این مهم را برعهده دارند و ما می توانیم با حمایت از جامعه زنان واحد تولیدی و اقتصادی را توسعه دهیم.
حجتی افزود:صنایع دستی روستایی و گردشگری ظرفیت های فوق العاده ای برای اشتغال زایی دارد و از مستمرین ابزار توسعه پایدار در روستاها است.
وی بر توسعه صندوق های سرمایه گذاری خرد روستایی و عشایری تأکید کرد و گفت: حمایت و توسعه این صنایع می تواند به رونق کسب و کار روستاییان به ویژه زنان کمک کند.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین تولید کودهای آلی و ارگانیک و توسعه گلخانه ها را در واحدهای کوچک از ظرفیت های بالقوه اشتغال زایی در روستاها دانست و افزود: با آموزش زنان در این حوزه ها می توانیم علاوه بر ایجاد اشتغال و درآمد و ارزش افزود به حفظ محیط زیست نیز کمک کنیم.
فروغ‌السادات بنی‌هاشم؛ دبیر همایش اظهار داشت: روز جهانی زن روستایی، فرصتی برای توجه بیشتر به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های زنان روستایی و عشایری کشور است و تلاش برای متناسب کردن توانمندی‌ها و ظرفیت‌های آنها با امکانات، فرصت‌ها و منابع مادی و غیرمادی که باید در اختیار آنها قرار گیرد.
بنی‌هاشم افزود: این همایش با هدف معرفی و تبیین نقش زنان روستایی و عشایری در توسعه پایدار، ایجاد حساسیت و توجه به حضور و مشارکت زنان در توسعه، ضرورت توان‌افزایی این گروه و در نظر گرفتن سهم آنها از منابع مادی و غیرمادی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برپا شده است.
وی گفت: آنچه وزارت جهاد کشاورزی در 23 فعالیت در حوزه زنان روستایی و عشایری انجام داده است، الگویی از توسعه همه‌جانبه و پایدار است که تنها با مشارکت همه بخش‌های مرتبط با توسعه روستایی می‌تواند گسترش یابد و جریان سازی شود.
بنی هاشم اظهار داشت: نقش زنان در اقتصاد خانواده و به دنبال آن نقش آنها در تشکیل صندوق های اعتباری خرد که در نهایت به تشکیل صندوق های حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری انجامید را نباید نادیده گرفت.
فروغ‌السادات بنی‌هاشم؛ مشاور وزیر و مدیرکل دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری و دبیر همایش با تبریک روز جهانی زن روستایی به بانوان توانمند و پرتلاش کشور اظهار داشت: نامگذاری روزی از طرف یک سازمان بین المللی به عنوان روز جهانی زنان روستایی، اهمیت این قشر از جامعه را در حل مشکلاتی چون فقرزدائی و تامین امنیت غذایی مهم می نماید و در راستای حل مشکلات جوامع می باشد.
وی توانمندسازی زنان روستایی و عشایری را پایانی بر فقر و گرسنگی عنوان داشت که در برنامه های توسعه ای مدنظر قرار دارد.
دبیر همایش با تشریح انتقادهایی که طی سه دهه گذشته از برنامه های توسعه ای شده است، موضوع بی توجهی به نقش چندگانه زنان روستایی در تولید و دوری این قشر از دانش نوین را از نقاط ضعف برنامه های جهانی دانست که با توجه به مهاجرت مردان به شهرها و نقش مدیریت مزرعه توسط زنان نیاز به توجه بیشتر به این زنان را افزون می سازد. بنابراین سازمان خواروبار کشاورزی در سال 88 موضوع تدوین برنامه ویژه برای زنان را بعنوان الزام برای همه کشورها مطرح نمود و در کنفرانس پکن در مورد برنامه ها و ارزیابی آنان توجه شد. بنی هاشم با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی به جهت ارتباطی که با زنان روستایی و عشایری دارد توجه ویژه ای به عنوان دستگاه دولتی به حوزه زنان روستایی و عشایری داشته در سه مقوله ساختار، بودجه و برنامه فعالیت نموده است.
وی با توضیح در مورد تعدادی از طرحهای در دست اجرا مانند صندوق های خرد زنان روستایی، واگذاری اراضی به تشکل های صندوق خرد، پروژه های محیط زیست مانند مدیریت پسماند خانگی کشاورزی، تولید محصول سالم و پروژه کشت گلخانه ای در جهت مدیریت آب و خاک اشاره نمود.
بنی هاشم چالش های پیش رو را شامل فقدان آمار ملی و سراسری از نقش زنان در بخش کشاورزی، دسترسی محدود برای خانم ها به منابع مالی و اعتباری و مشکلات دست و پاگیر در عرضه محصولات کشاورزی برشمرد.پروانه مافی، نماینده مجلس شورای اسلامی با توضیح اینکه زنان روستایی در اشتغال مشکلی ندارند بلکه در نهاد سازی مشکل دارند آنچه آنها را اذیت می کند عدم دسترسی به منابع مالی است که مشکلات عمده اینکه یا بلد نیستند از منابع استفاده کنند یا بواسطه اینکه مشتریان بانک محسوب نمی شودند از گرفتن تسهیلات بانکها محروم هستند .
فرزانه مافی، مشاور مدیرعامل شرکت مادرتخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی با توضیح اینکه زنان روستایی در اشتغال مشکلی ندارند بلکه در نهاد سازی مشکل دارند آنچه آنها را اذیت می کند عدم دسترسی به منابع مالی است که مشکلات عمده اینکه یا بلد نیستند از منابع استفاده کنند یا بواسطه اینکه مشتریان بانک محسوب نمی شودند از گرفتن تسهیلات بانکها محروم هستند . وی شبکه سازی صندوق های زنان روستایی را جزء اتفاقات خوبی دانست که توسط تلاش های همکاران وی از جمله دفتر امور زنان روستایی و عشایری انجام یافته است.
مافی توضیح داد: صندوق های اعتباری خرد زنان روستایی از سال 1378 در دفتر امور زنان شروع شد این صندوق ها به صورت پایلوت کار خود را پشت سر گذاشت و با بومی کردن مدل اجرا شده در کشور پس حدود دو سال توسط فائو بررسی و مورد تایید قرار گرفت و در سراسر کشور توسعه یافت و تعداد زیادی از این صندوق ها در سراسر کشور تشکیل شد.
وی افزود: در سال 89 صندوق های عرفی و محلی در روستاها تشکیل شده بود ولی قانون مشخصی برای ثبت آنها وجود نداشت و بعد از این به جریان خوب دیگری متصل شد و به همت مدیران جهادی اجرایی شد در سال 89 اولین صندوق تجمیع شده صندوق های خرد زنان روستایی در شرکت های مادر تخصصی در شهرستان مرودشت ایجاد شد این صندوق زمینه ای بود برای اینکه مشکل قانونی صندوق های خرد حل شده بود .
وی دو برابر شدن سهام زنان روستایی را از ثمرات این صندوق ها دانست و میزان دو برابر شدن وام برای زنان را فرصتی نام برد که آنان می توانند به واسطه پروژه هایی که برای کار تعریف می کنند از شرکت مادرتخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به صورت جدا وام چهاردرصدی دریافت کنند که تحول بزرگی در دسترسی زنان روستایی به منابع مالی بوده است و اکنون شاهدفعالیت 12 صندوق در هفت استان کشور هستیم .
اسکندر زند؛ معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، موضوع کشاورزی خانوادگی را به دلیل تولید70 درصد محصولات کشاورزی کشور از مسائل مهمی برشمرد که نقش زنان در آن بسیار پر رنگ است.
وی اذعان داشت ما نباید به خاطر اهمیت کشاورزی صنعتی از اهمیت کشاورزی خانوادگی غافل بمانیم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی نقش زنان در کشاورزی خانوادگی را نقش کلیدی دانست که در آن زنان روستایی و عشایری ستون اصلی فعالیت شناخته می شوند.
زند اظهار کرد: با توجه به اهمیت فعالیت های زنان روستایی در سال 2008 میلادی تصمیم گرفته شد از نقش زنان روستایی در توسعه پایدار تجلیل شود و برای تبلیغ هرچه بیشتر روی این موضوع، روزی به آنان اختصاص یابد و از آنجا که زنان روستایی نیمی از تولید کنندگان جامعه هستند و هم آنها نقش تربیتی برای مردان به عهده دارند، در نتیجه این قشر از افراد کل جامعه را متاثر می نمایند و کم توجهی به آنان در بخش کشاورزی ما را از رسیدن به اهدافمان دور می دارد.
وی با اشاره به نقش زنان روستایی و عشایری در کشاورزی پایدار ابراز داشت: در کشاورزی هزاره سوم و در برنامه توسعه پایدار 17 هدف اساسی دیده شده که 10 هدف آن معطوف به آب، کشاورزی، محیط زیست و فضا می باشد. در موضوع کشاورزی پایدار افزایش درآمد کشاورزان، کاهش فقر، کمیت تولید و کیفیت و پایداری اکوسیستم از اهمیت برخوردار بوده نقش زنان بخصوص در اکوسیستم بارز می باشد.
معصومه ابتکار، معاون زنان و خانواده رئیس جمهوری در این مراسم با اشاره به اینکه توسعه مشاغل سبز راهکار مناسبی برای حفظ بقای روستاها و محیط زیست این مناطق است افزود: در گذشته در روستاهای سنتی پدیده ای به نام پسماند وجود نداشت اما امروز با ظهور پلاستیک شاهد بحران پسماند در روستاها هستیم امروز می توانیم با استفادده از ظرفیت های موجود در جامعه زنان روستایی این بحران را مدیریت کنیم و روستاها را به کارکردهای سنتی بازگردانیم.
وی حفاظت از منابع آب، اجرای طرحهای احیای قناتها، بازیابی آب باران و پسابهای روستایی را از دیگر موارد در بخش نقش آفرینی زنان دانست و افزود: امروز شاهدیم در برخی از روستاها زنان با استفاده از انرژی خورشیدی، برق تولید می کنند و برق را می فروشند باید با همراهی و همکاری زنان روستایی مدیریت مصرف انرژی را توسعه دهیم.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده گفت: زنان روستایی از اجرای طرح های زیست محیطی و تولید محصولات سالم کشاورزی به منظور کاهش مصرف سموم و کودهای شیمیایی استقبال می کنند و می توانند در این زمینه پرچمدار باشند.
ابتکار افزود: باتوجه به اینکه جمعیت زنان تحصیلکرده و شاغل روستایی بیش از مردان است باید از توانمندی های این زنان برای حفظ روستاها و ایجاد مهاجرت معکوس استفاده کنیم.
وی بیان داشت: برای حفظ انسجام اجتماعی و فرهنگی توسعه بوم گردی یا گردشگری روستایی به عنوان اشتغال جایگزین از مهمترین برنامه های معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری است.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده همچنین برتوسعه امکانات آی تی و آی سی تی در مناطق روستایی تاکید کرد و افزود: فناوری های ارتباطی ابزار نوینی برای زنان روستایی است تا بتوانند محصولات خود را به بازارهای داخلی و جهانی عرضه و ساز و کار مناسبی برای چرخه تولید تا فروش صادرات طراحی کنند.
ابتکار آمادگی خود را برای همکاری با وزارت جهاد کشاورزی برای توسعه فناوری های اینترنتی و ارتباطی اعلام کرد. وی همچنین از نهایی شدن آیین نامه اجرایی اختصاصی یک میلیارد و 500 میلیون دلار اعتبار توسعه روستایی در دولت خبر داد و گفت: این آیین نامه امروز نهایی می شود و امیدواریم سهم زنان روستایی در این اعتبارات فراموش نشود.
ابوالفضل رضوی؛ معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری بیان داشت: امروز آیین‌نامه استفاده از وام 11 هزار میلیارد تومانی که از محل صندوق توسعه ملی اختصاص یافته است در هیات دولت تصویب می‌شود.
وی افزود : میانگین کارمزد 6 درصد خواهد بود که به شغل‌های پایداری مانند کشاورزی، صنایع دستی، گردشگری، دوخت لباس یا صنایع فرآوری معدنی اختصاص می‌یابد.
رضوی گفت : کارمزد این وام برای بخش‌هایی مانند روستاهای مرزی و دانش اموختگان کارشناسی ارشد و دکترا که در روستاها اقامت کنند 4 درصد خواهد بود.
معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری افزود: روستایی در سیستان و بلوچستان داریم که جهانی شده و آن هم به دلیل دوخت لباس محلی بوده که در دنیا بی‌نظیر است و حتی گفته می‌شود، لباس لویی هفدهم برگرفته از لباس زنان روستایی سیستان و بلوچستان است.
وی به برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های روستایی - عشایری در شهرهای کشور هم اشاره کرد و گفت :همه شهرنشینان و خارجی‌ها پس از بازدید از این نمایشگاه‌ها می گویند تنوع غذایی در روستاها و عشایر بیشتر از تنوع شهرها و رستوران‌های شهری است.
رضوی بازار مصرف را از دغدغه‌های تولیدکنندگان روستایی دانست و افزود: در 10 استان کشور با هماهنگی انجمن قماش ایران بازار مصرف لباس تعیین کرده‌ایم که در صورت تولید لباس روستایی مطابق با استانداردهای این انجمن همه محصولات خریداری خواهد شد.
معاون توسعه روستایی رئیس جمهور با اشاره به اینکه در همه تمام روستاهایی که دوخت لباس انجام می‌شود شاهد مهاجرت معکوس بوده‌ایم، اظهار داشت : در استان‌هایی مانند همدان، مرکزی، سمنان و حتی استان‌های مرزی این اتفاق رخ داده است.معاون رئیس جمهور گفت : زنان روستایی باید مردان را برای مشارکت در کارها تشویق کنند.
در ادامه استر کیش، لاروش نماینده دفتر نمایندگی فائو در تهران سخنانی را در رابطه با چالش های گذشته و حال زنان روستایی بیان داشت و در مورد اختصاص روز جهانی برای زنان روستایی آن را نشانه توجه و نگاه جهانی به زنان روستایی بیان داشت. همچنین در مراسم اختتامیه این همایش قطعنامه پایانی همایش قرائت و به استماع حضار رسید .به مناسبت روز جهانی زن روستایی؛
زنان نمونه روستایی و عشایری تجلیل شدند
در ادامه همچنین در نخستین همایش نقش آفرینی زنان روستایی و عشایری در توسعه پایدار از هفده تن از زنان نمونه در کارآفرینی روستایی تجلیل شدند.
از صدیقه قاسمی؛ نماینده شرکت مادر تخصصی در صندوق حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی شهرستان دشتستان؛ سلیمه نصیری؛ مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی شهرستان ارومیه و شهربانو صالحی؛ مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی شهرستان قائم شهر به همراه دیگر کارآفرینان نمونه روستایی تقدیر شد.
امضای تفاهم‌نامه سه‌جانبه برای توسعه اشتغال زنان روستایی
در بخش دیگری از این برنامه تفاهم‌نامه سه‌جانبه‌ای در زمینه ترویج محصولات سالم و استاندارد با مشارکت زنان روستایی و عشایری میان وزارت جهاد کشاورزی، سازمان ملی استاندارد و معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به امضای محمود حجتی، معصومه ابتکار و نیره پیروزبخت رسید.
در بخش دیگری از این همایش اسکندر زند رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: کشاورزی به دو بخش خانوادگی و صنعتی تقسیم می‌شود، زنان در بیش از 70 درصد کشاورزی خانوادگی دنیا نقش کلیدی دارند که در صورت آسیب دیدن کشاورزی خانوادگی، کشاورزی صنعتی نیز آسیب خواهد دید.
وی تاکید کرد : حضور زنان در اشتغال روستایی عامل مهمی برای افزایش درآمد خانوار، تأمین امنیت غذایی و کاهش فقر است .
در پایان از کتاب «23 سال تجربه توانمندی زنان روستایی و عشایری» رونمایی شد.